28 oktober 2025

“Liever honderd boeken te weinig dan zevenhonderd te veel.”

Een oplage laten drukken van duizend boeken, zonder zeker te weten of ze allemaal verkocht worden, is voor veel uitgevers niet meer van deze tijd.

Dat zegt Gerard Keijsers van De Vrije Uitgevers, een collectief van ruim 440 zelfstandige uitgevers. “We produceren nog te vaak op hoop van zegen,” vertelt hij. “Met Print on demand draai je dat om: je maakt pas een boek als er vraag naar is. Dat scheelt veel geld, ruimte en verspilling.”

Van voorraadkosten naar slim produceren

De Vrije Uitgevers werkt al jaren met digitaal drukken, zowel voor single copy (het boek wordt pas gemaakt als het is besteld) als voor short print runs (kleine oplages). Keijsers:

“Zeker bij backlisttitels is het ideaal. Je kunt boeken leverbaar houden zonder voorraadrisico. Vroeger drukte een uitgever snel duizend exemplaren, maar als je er maar driehonderd verkoopt, dan ligt de rest letterlijk stof te happen, of erger nog, gaat naar de oudpapierbak.”

Volgens Keijsers is de rekensom simpel: geen dood geld in voorraad, geen opslagkosten, geen risico op vernietiging van boeken. “Het geld dat je niet vastlegt in dozen boeken, kun je als uitgever investeren in nieuwe titels of marketing,” legt hij uit.

Single copy of short print run?

“Wij adviseren uitgevers altijd goed te kijken naar het verwachte verkoopaantal,” zegt Keijsers. “Verkoop je minder dan zo’n 75 exemplaren per jaar, dan is single copy het voordeligst. Ligt het hoger, dan loont het om een kleine voorraad te nemen via een short print run van bijvoorbeeld 50 of 100 stuks. Zo blijf je flexibel en houd je je kosten laag.”

Ook nieuwkomers raadt hij aan om voorzichtig te starten: “Begin klein. Druk honderd boeken, kijk hoe het loopt, en breid daarna uit. Liever een luxeprobleem dat je snel moet bijdrukken, dan geld verliezen aan een te grote oplage.”

Duurzaam en verantwoord

Naast het financiële voordeel speelt ook duurzaamheid een grote rol, vindt Keijsers. “We produceren met z’n allen nog steeds te veel. Dat is eigenlijk niet meer uit te leggen in een tijd waarin we het hebben over duurzaamheid en verantwoorde productie. Print on demand voorkomt overproductie; je maakt alleen wat nodig is.” Hij pleit voor meer bewustwording in de sector: “Het zou mooi zijn als we boeken ook konden labelen als duurzaam geproduceerd, net zoals sommige merken dat doen met hun producten. Dan kan de consument zelf kiezen: een boek dat direct leverbaar is, of een duurzaam geproduceerd exemplaar waarvoor je een paar dagen wacht.”

Een gezond businessmodel voor kleine en grote uitgevers

De Vrije Uitgevers helpt aangesloten uitgevers met advies en rekenmodellen om hun kosten inzichtelijk te maken. “Wij laten zien wat de echte kostprijs is van distributie, opslag en productie. Zo kan een uitgever onderbouwd kiezen voor single copy of short print run. Dat maakt het uitgeefproces een stuk professioneler en financieel gezonder.” Keijsers besluit met een glimlach: “We hebben nog wat te doen aan de beeldvorming. Print on demand is niet ‘minder’. De kwaliteit is tegenwoordig uitstekend. En belangrijker nog: het is slimmer, duurzamer en financieel gewoon verstandiger.”

Zelf ontdekken wat Print on demand jou kan besparen? Kijk op Print on demand, slimme keuze of neem contact met ons op via i.pod@cb.nl

Foto: Gerard Keijsers De Vrije Uitgevers

“Liever honderd boeken te weinig dan zevenhonderd te veel.”